31.01.2022
„Krakowiacy, Lachy, Górale – stroje wsi małopolskiej” to wydawnictwo ukazujące urodę, bogactwo i różnorodność tradycyjnych, świątecznych strojów oraz codziennych ubiorów chłopskich noszonych niegdyś w małopolskich wsiach od Krakowa po Zakopane, od Zawoi po Gorlice.
28 stycznia w Mszanie Dolnej odbyła się promocja piątego tomu cyklu „Krakowiacy, Lachy, Górale. Stroje wsi małopolskiej”, poświęconego Zagórzanom i Kliszczakom. Gościem specjalnym spotkania była dr Katarzyna Ceklarz, autorka części dotyczącej Górali Kliszczackich oraz Wicedyrektor Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ Piotr Gąsienica. O Góralach Zagórzańskich pisała dr Dorota Majerczyk. Podczas spotkania Powiat Limanowski reprezentowali Starosta Limanowski Mieczysław Uryga oraz Przewodniczący Rady Powiatu Limanowskiego Józef Pietrzak.
Strój od zawsze pełnił w tradycyjnej społeczności wiejskiej niezwykle ważną rolę. Demonstrował przynależność do stanu chłopskiego i do swojej lokalnej grupy. Po ubiorze rozpoznawano zamożność, pozycję społeczną oraz stan cywilny. Świąteczny, paradny – noszony podczas ważnych wydarzeń i uroczystości – spełniał rozliczne funkcje obrzędowe. Strój bujnie się rozwijał i ewoluował na przestrzeni lat. Najstarsze ubiory miały proste, archaiczne kroje, naturalne kolory oraz skromne, choć wysmakowane, zdobnictwo. Z czasem wprowadzano coraz więcej przemysłowych barwnych, wzorzystych tkanin oraz bogatszą ornamentykę.
Składający się z 10 tomów album jest efektem realizowanego przez Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu projektu badawczo-dokumentacyjnego pod nazwą Małopolska Źródłem Tradycji, finansowanego z funduszy europejskich w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020. Zgromadzony materiał jest znakomitym źródłem dla zespołów regionalnych, stowarzyszeń czy instytucji kultury. Dzieło – wspólny wysiłek wielu autorów – pozwoli przede wszystkim na uchronienie lokalnego dziedzictwa przed zaginięciem.
W spotkaniu udział wzięli również samorządowcy miasta i gminy Mszana Dolna oraz gminy Niedźwiedź, którzy dziękowali dr Katarzynie Ceklarz oraz wydawcy albumu za ogromny wkład w udokumentowanie tradycji przodków dla przyszłych pokoleń. Starosta Limanowski Mieczysław Uryga podkreślił , iż ta wielotomowa publikacja będzie stanowić fascynującą, pełną inspiracji „podróż do przeszłości”, a przede wszystkim pozwoli zachować i lepiej poznawać cenne dziedzictwo małopolskiej kultury wyrażającej się również poprzez noszone dawniej stroje.
Podczas piątkowego spotkania dotyczącego Zagórzan nie mogło zabraknąć regionalnych potraw i muzyki. Koło Gospodyń Wiejskich „Śwarne Babki” z Łętowego serwowało zupę z karpieli i kołacz, wpisane na ministerialną listę produktów regionalnych. Zagrała i zaśpiewała kapela zespołu „Kasinianie – Zagórzanie”.
Wydawnictwo nie jest dostępne w sprzedaży. Albumy będą udostępnione czytelnikom w bibliotece Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu oraz w wybranych bibliotekach i uczelniach wyższych w kraju.
W przypadku chęci pozyskania wydawnictwa przez instytucje kultury, stowarzyszenia lub zespoły regionalne prosimy o kontakt z Moniką Kurzeją: tel. 18 448 26 46, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. (pn. – pt., w godz. od 8:00 do 16:00).
Wydawnictwo obejrzeć można w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej w Limanowej
Źródło, MCK Sokół, tv28. Fot. TV28.